Czad - cichy zabójca

Rady Kominiarzy

CZAD „CICHY ZABÓJCA”

Rozpoczął się okres grzewczy, a wraz z nim wzrasta zagrożenie zatrucia czadem!

Skąd się bierze czad i dlaczego jest tak niebezpieczny?

Tlenek węgla (CO) - zwany potocznie czadem - to gaz powstający w wyniku niepełnego spalania węgla oraz substancji, które posiadają w swym składzie chemicznym węgiel. Tlenek węgla może wydzielać się na skutek nieprawidłowego działania urządzeń - złego zainstalowania, uszkodzenie lub niewłaściwej eksploatacji kotłów na paliwo stałe i gaz, piecyków, kominków, podgrzewaczy wody. Powodem pojawienia się tlenku węgla w pomieszczeniu może być także niesprawna wentylacja oraz przewody kominowe.

Wadliwe działanie wspomnianych przewodów może wynikać z:

ich nieszczelności,
braku konserwacji, w tym czyszczenia,
wad konstrukcyjnych,
niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe.

Powyższe może prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstawania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym zamiast wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się z powrotem do pomieszczenia.

Czad gromadzący się w pomieszczeniu, w temperaturze pokojowej jest bezbarwnym, bezwonnym gazem, który dodatkowo nie szczypie w oczy i nie "dusi w gardle". Tlenek węgla ma nieco mniejszą gęstość od powietrza, co powoduje, że w zamkniętych pomieszczeniach gromadzi się głównie pod sufitem. Jest to gaz palny, pali się niebieskim płomieniem, w wyniku spalania powstaje dwutlenek węgla. Gaz ten ma silne właściwości toksyczne.

Do organizmu wchłania się w czasie oddychania. Kiedy już jest w naszych płucach, wiążę się z hemoglobiną, tworząc tzw. karboksyhemoglobinę. Tlenek węgla wykazuje około 250 - 300 razy większe powinowactwo z hemoglobiną niż tlen. Związek ten uniemożliwia tak zmienionej hemoglobinie przenoszenie tlenu, przez co dochodzi do niedotlenienia tkanek, co może doprowadzić do zgonu.

Wdychanie powietrza ze stężeniem zaledwie 0,16 % objętościowego tlenku węgla, powoduje silny ból głowy, wymioty, a po dwóch godzinach może nastąpić zgon. Przy wyższych stężeniach możemy nie odczuć występowania żadnych sygnałów ostrzegawczych (nagłe osłabienie, bóle głowy). Utrata przytomności i wpadnięcie w śpiączkę uniemożliwiają nam opuszczenie zagrożonego pomieszczenia. Tlenek węgla jest bardzo niebezpieczny dla kobiet ciężarnych - dostaję się on z krwią matki do krwi płodu i może powodować śmierć dziecka, nawet, jeśli matka przeżyje.

OSTRZEGAMY!
Każdego roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla, potocznie zwanego czadem, ginie kilkadziesiąt osób. Bardzo często nie ma to związku z powstaniem pożaru, a wynika jedynie z niewłaściwej eksploatacji budynku i znajdujących się w nich urządzeń i instalacji grzewczych.

PRZYPOMINAMY!

Przepisy zobowiązują do czyszczenia kominów!

Zgodnie z § 34 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 07 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109 poz. 719), w obiektach w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:

co najmniej 4 razy w roku w domach opalanych paliwem stałym(np. węglem, drewnem),
co najmniej 2 razy w roku w domach opalanych paliwem ciekłym i gazowym,
co najmniej raz w roku usuwamy zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych.

Czynności wymienione powyżej wykonują osoby posiadające kwalifikacje kominiarskie.

Z kolei art. 62 ust. 1 pkt 1 c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.) zobowiązuje właścicieli i zarządców bloków mieszkalnych i domów jednorodzinnych do okresowej kontroli, co najmniej raz w roku stanu technicznego instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).

PAMIETAJ, ABY:

przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza,
nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych,
w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację,
systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki,
często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien, uchylić okno w mieszkaniu gdy korzysta się z jakiegokolwiek źródła ognia (pieca gazowego z otwartą komorą spalania, kuchenki gazowej lub węglowej),
nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.

W trosce o własne bezpieczeństwo, warto rozważyć zamontowanie w domu czujek dymu i gazu. Koszt zamontowania takich czujek jest niewspółmiernie niski do korzyści, jakie daje zastosowanie tego typu urządzeń (łącznie z uratowaniem najwyższej wartości, jaką jest nasze życie).

Objawy zatrucia tlenkiem węgla zależnie od stężenia objętościowego w powietrzu:

(0,04%) - silny ból głowy zaczynający się ok. 1 godzinę po wdychaniu tego stężenia;
(0,08%) - zawroty głowy, wymioty i konwulsje po 45 minutach wdychania; po dwóch godzinach trwała śpiączka;
(0,16%)- silny ból głowy, wymioty, konwulsje po 20 minutach; zgon po dwóch godzinach
(0,32%) - intensywny ból głowy i wymioty po 5-10 minutach; zgon po 30 minutach;
(0,64%) - ból głowy i wymioty po 1-2 minutach; zgon w niecałe 20 minut.
(1.28%) - śmierć po 3 minutach.

Rozpoczął się okres grzewczy, a wraz z nim wzrasta zagrożenie zatrucia czadem!

Tlenek węgla w gospodarstwie domowym może powstawać np. w kuchni podczas używania kuchenki gazowej czy innego urządzenia podłączonego do gazu, jeśli spalanie będzie się odbywać przy zmniejszonej ilości tlenu lub łazienki gdzie np. woda ogrzewana jest gazem.

NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY POWSTAWANIA CZADU: